‘De parasiet genaamd anorexia nervosa’

Archiefbericht

’De hedendaagse, ideale vrouw is zowel superslank als met vrouwelijke, ronde vormen. Dit is extreem problematisch, omdat normen betreffende gewicht en vorm klaarblijkelijk tegenstrijdig zijn. Het willen voldoen aan dit onbereikbare maatschappelijk beeld, zorgt ervoor dat veel, met name jonge vrouwen zowel psychische als lichamelijke klachten krijgen.’ Aan het woord is Margreth van Hezik, schrijfster van het boek ‘Wanneer het lichaam spreekt’ (‘When the body talks’). ‘Lijders aan eetstoornissen, zoals anorexia nervosa vertellen hun lijdensverhaal via hun om hulp schreeuwende lichaam. In mijn boek probeer ik de lezer een beter inzicht te bieden in dit maatschappelijk probleem en stem te geven aan hen die hun stem verloren zijn. Een beter inzicht en begrip voor deze doelgroep is de eerste stap naar herstel en mijns inziens noodzakelijk om dit culturele euvel te kunnen uitroeien. Het boek is ook interessant voor betrokkenen, zoals familie, vrienden én hulpverleners. ‘In ons tijdperk van fragmentatie winnen eetstoornissen, zoals anorexia meer terrein. Ze blijken intens besmettelijk, omdat westerse normen en waarden, inclusief psychiatrische classificatiesystemen, gebieden veroveren die voorheen ongevoelig waren voor eetstoornissen. Samenzwerend met bijvoorbeeld de reclame- en modewereld en paradoxaal met zogeheten pro-ana bewegingen, verwerft de stem van anorexia toenemende macht, om uit te groeien tot een discursieve parasiet.’ Wolf Volgens Van Hezik, die de literatuurstudie voor het boek verrichtte voor haar masterscriptie aan de Universiteit van Amsterdam (2012), is anorexia een schijnbare bondgenoot, maar in werkelijkheid een wolf in schaapskleren. Ze kan aanzetten tot uitputting, schizofrenie en kuddegedrag. ‘Het conformeren leidt tot een specifieke vorm van lijden, die niet alleen mentaal doorwerkt, maar ook veranderingen in het lichaam teweeg brengt. In plaats van geacht te worden het gedrag aan te passen, om erbij te horen, wordt het lichaam zelf gezien als het doelwit van verandering.’ Met haar boek probeert de docente Engels/literatuurwetenschapper begrip en inzicht te verschaffen in het ontstaan en de gevolgen van eetstoornissen. Wie is daar vatbaar voor, wat kunnen we als familielid, vriend, professional, maar ook als lid van de maatschappij voor een 'lijder' betekenen? Hoe lees je de signalen van mensen die schreeuwen om hulp maar dit niet meer kunnen met hun stem, maar hun lichaam hiervoor gebruiken? En welke rol speelt de cultuur, de leefomgeving en de verwachtingen en eisen van anderen? Deze en andere vragen houden mij bezig en ik heb geprobeerd een beter inzicht te krijgen door de perspectieven betreffende anorexia te analyseren.’ Anders Van Hezik deed dit door het bestuderen en ontleden van onder meer het boek Thin van Grace Bowman, de film Black Swan van regisseur Darren Aronofsky en enkele pro-ana websites (‘Anorexia is geen ziekte, maar een leefwijze’). ‘Nogal wat mensen vertonen een extreem kuddegedrag. Ze gaan elkaar na-apen en proberen zich kosten wat kost aan te passen aan de schijnbare norm, zelfs als dit gevaarlijk is voor hun gezondheid. Het is zaak dat we beseffen dat ‘anders-zijn’ niet slecht is. We zouden elkaar de ruimte moeten geven om uit te kunnen groeien tot iemand die we willen zijn. Geen kopie.’ Sommige mensen hebben meer moeite om weerstand te bieden aan de roep voor ‘normativiteit’ dan anderen, maar juist de combinatie van maatschappelijke dominante normen (invloed van buitenaf) en persoonlijkheid (invloed van binnen uit), maakt iemand meer ontvankelijk voor het ontwikkelen van een eetstoornis. Van Hezik: ‘karaktereigenschappen, zoals overgevoeligheid, faalangst, perfectionisme en de drang om anderen te plezieren, blijken een vruchtbare voedingsbodem voor eetstoornissen zoals anorexia. Je zou denken dat het bij mensen die heel gedisciplineerd zijn geen vat heeft, maar juist zij kunnen het heel lang volhouden. Zij lijden, lichamelijk en geestelijk, onder het juk niet goed genoeg te zijn. Maar voor wie eigenlijk niet?’ Rust Ook Van Hezik zelf heeft eigenlijk haar leven lang al last van het ‘kudde-fenomeen’ en herkent het ‘zich buitengesloten voelen’, wanneer ze zich niet voldoende aanpast aan groepsdruk. ‘Ik weet niet of ik zelf ooit helemaal de rust van het gewoon mogen 'zijn’ vind, maar het erover schrijven en het overdenken, helpt me enigszins in het proces. Overigens uit het zich bij mij niet in anorexia. Wél disciplineer ik mezelf, zeker meer dan de gemiddelde vrouw dit doet, en blijft het onder controle houden van mijn lichaam tot op heden een rol in mijn leven spelen.’ Het boek ‘Wanneer het lichaam spreekt’ is op diverse plaatsen te koop (à 25 euro). Het is te bestellen via de boekhandel (in Valkenswaard bij Priem) of internet (o.a. via boekenbestellen.nl). Van Hezik: ‘Mijn doel is om aandacht te vragen voor dit maatschappelijk probleem en de desastreuze gevolgen die het heeft voor een steeds groter wordende groep mensen. Wie wil er a.u.b. luisteren?' Bron: Gezien.nl

PODCAST

HOBBY EN VRIJE TIJD

HOOG WATER - LOB - DIJKEN

DUURZAME ENERGIE

VIDEO

SPORT