De vogel van het platteland

Zijn slanke smalle staart beweegt hij voortdurend op en neer. Vanaf april zijn ze weer terug, de witte kwikstaarten. Het is een algemene broedvogel in Nederland en zoals de titel van deze column dan ook luidt is deze mooie slanke vogel voornamelijk te vinden op het platteland. Tegenwoordig ook meer te vinden in tuinen en dorpen. Het zijn echte boerderijvogels, ze grazen graag mee tussen het vee in de wei, in de hoop dat ze zich te goed kunnen doen aan insecten.

Een leuk weetje over deze vogel is dat iedere boerderij zijn eigen paartje witte kwikstaarten heeft. De witte kwikstaat (Motacilla alba) zo is zijn naam, is een zwart met witte vogel met een opvallende zwarte keel en een lange wipstaart. Duidelijk te onderscheiden van de gele kwikstaart of de grote gele kwikstaart. Het vrouwtje heeft een wat minder zwart verenkleed en hun jongen zijn in het begin duidelijk vaal van kleur en hebben weinig tot geen zwarte kleuren. Ze rennen over de grond achter insecten aan en daarom begeven ze zich graag in open gebied.

Ook in de Maasduinen zijn ze nu weer talrijk aanwezig. Voornamelijk op de akkers buiten de bebouwde kom zie je ze nu in grote getale grazen. Zo noem ik het dan maar even. De witte kwikstaart heeft meestal twee broedsels per jaar met 4 tot 6 eitjes. De kleur van de eitjes kan variëren van blauw, grijs en soms geelachtig met grijze vlekjes. De broedduur bedraagt 12 tot 14 dagen. De jonge kwikken zitten ongeveer twee weken op het nest en worden na het uitvliegen nog ongeveer een weekje gevoerd. Vanaf juli verzamelen de jongen kwikstaarten zich op plekken waar veel voedsel te vinden is, vanwaar ze vervolgens vanaf half september tot half november zich opmaken voor de vogeltrek richting Marokko in Noord-Afrika.

Als je geniet van de vele mooie wandel- en fietsroutes die onze Maasduinen rijk zijn zul je in deze tijd van het jaar beslist een witte kwikstaart zien rennen of weg zien vliegen. Ze landen vaak een stukje verderop weer neer, om met hun wippende staartje op zoek te gaan naar voedsel. Ze gebruiken vaak hun roep, maar kunnen ook verrassend mooi zingen. Ben je nu benieuwd naar het geluid van deze plattelands vogel, op de website van Vogelbescherming Nederland vind je van bijna iedere vogelsoort een uitleg en kun je geluiden afspelen. Het is een zangvogel en komt in heel Eurazië voor. De witte kwikstaart is 16,5 tot 19 centimeter groot. Het is geen kleine vogel maar zeker ook geen grote. Toch hebben ze een opvallende verschijning en blijven ze hun broedplaats trouw. Zijn broer de gele kwikstaart is eveneens te vinden in de Maasduinen. Hij staat wel op de rode lijst en is duidelijk minder aanwezig maar zeker niet onbekend. Net als de witte kwikstaart wipt zijn staart ook voortdurend op en neer. Hij is niet wit met zwart maar zoals de naam al zegt prachtig geel van kleur. Als hij met een vaart voorbij zou vliegen zou je kunnen denken dat het om een ontsnapte kanarie gaat. Zijn zang en zijn lange staart zullen duidelijk maken dat het om een gele kwikstaart gaat. Zo’n vijfentwintig jaar geleden waren het de gele kwikken die de overhand hadden, nu zijn het de witte die in grotere getale aanwezig zijn in De Maasduinen. De gele vogeltjes staan dan ook niet voor niets op de bedreigde rode lijst.

Al met al mogen we van geluk spreken dat de gemeente Bergen zeer groen is aangelegd, van bossen tot weilanden en boerenerven. Dat geeft ruimte aan vogels en vele variaties daarvan. Zo zie je dat veel soorten trekvogels steeds weer de Maasduinen weten te vinden en als het hun bevalt ze ook het jaar erop na hun lange reis zich weer neervlijen in de schuur op de boerderij of in jouw nestkastje.

Het is en blijft belangrijk dat we onze groene gemeente in stand houden. Zodat de vele vogels zich op hun gemak voelen, kunnen foerageren en zich kunnen voortplanten. En wij mensen een frisse neus kunnen halen en die heerlijke geuren kunnen opsnuiven om vervolgens te ontspannen en te genieten van de schoonheid die de natuur ons gratis meegeeft.

Veel Liefs,
De vrolijke stadsvogeladviseur
Melanie van den IJssel