Een zeldzame nachtvlinder in de Maasduinen
Een zeldzame nachtvlinder in de Maasduinen Foto: Melanie van den IJssel

Het Espenblad

Je hoort het zo nu en dan eens voorbijkomen dat er een bijzondere vogel is waargenomen. De echte vogelaar zal dan met zijn apparatuur beslist de locatie gaan opzoeken om deze bijzondere vogel vast te leggen. Met nachtvlinders gaat dat geheel anders. Daar speelt geluk een vele grotere rol. Want ja, het was twee weken geleden raak in de Maasduinen. Het was dan geen vogel maar een zeldzame nachtvlinder die ik in de vroege ochtend waarnam. Het leek op een verdord blaadje van een centimeter of twee. Iemand die niets heeft met nachtvlinders was het nooit opgevallen. Voor de meeste mensen zijn nachtvlinders maar saai, dat is verre van terecht want je hebt zoveel aparte soorten en zoveel verschillende kleuren.


Binnen Nederlands leven ongeveer 920 nachtvlinders en maar liefs zo’n 1480 micro-vlinders. (Hele kleine vlindertjes) Dat tegen 53 soorten dagvlinders. Er bestaan 17 soorten nachtvlinders. Waarvan de ‘Uilen’ met meer dan 350 soorten de grootste familie binnen Nederland is. Het Espenblad valt onder de familie van de Spinners. Binnen Nederland zijn van deze familie 16 soorten waargenomen.

Het espenblad is niet in staat om voedsel tot zich te nemen

Spinners hebben een merkwaardige eigenschap.

Ze kunnen namelijk geen voedsel opnemen omdat ze geen roltong hebben. Dat houdt in dat het paren snel moet gebeuren om voor nageslacht te zorgen. Deze vlinder heeft maar één generatie en vliegt van half april tot begin juli. Als de vlinder eitjes heeft gelegd, komen de rupsen tussen juni en september uit, waarna ze zich stevig verpoppen. Deze soort overwintert als pop. En wordt het jaar erop tussen april en juli waargenomen als vlinder. Zoals iedere vlinder heeft ook het Espenblad een waardplant en dat zijn verschillende loofbomen zoals de eik, de berk en de (ratel)populier. Het is een zeldzaam soort die een

enkele keer in zuidoost Nederland wordt waargenomen. Sinds de coronamaatregelen van vorig jaar ben ik begonnen met het observeren van nachtvlinders in mijn achtertuin.

Het motto: 'Veel plezier in eigen tuin'

‘Veel plezier in eigen tuin’ zo was het motto een jaar geleden. Eigenlijk had ik nooit verwacht dat er ‘s avonds zoveel rondvliegt in een tuin en door de straten. Niet alleen de nachtvlinders, maar ook mooie kevers, muggen, hoornaars en vleermuizen. Het is een beleving op zich waar je eigenlijk helemaal niet

stil bij staat. Ik ben vorig jaar, eind april begonnen met het inventariseren van nachtvlinders. Tot met december van 2020 hebben er 320 nachtvlinders onze tuin bezocht waarvan zo’n 117 soorten. En als je dan al zoveel soorten hebt waargenomen en dan op een warme dinsdagmorgen denkt een verdord blaadje te zien liggen maar het uiteindelijk gaat om een Espenblad, ja, dan heb je toch even dat wauw-moment. Zeker als je nagaat op welke plek deze mooie oranje, bruin gekleurde nachtvlinder zich bevond. We mogen het dus gewoon hardop zeggen. Er is een zeldzame nachtvlinder waargenomen in de

Maasduinen, in Nieuw Bergen om precies te zijn. En nu kun je als liefhebber van nachtvlinders wel denken ik ga naar Nieuw Bergen met mijn fototas met daarin alles erop en eraan. Maar dat werkt niet. De kans is heel klein dat je hem wederom in mijn tuin zult aantreffen.

De kans is klein dat je het espenblad in je tuin aantreft

Van de andere kant had ik ook niet verwacht deze variant hier te vinden omdat hij vaak toch wat meer interesse heeft voor bosranden. Het is dus ten alle tijden mogelijk dat het je kan gebeuren, dat je de jackpot vindt, gewoon in een bloempot waar de sequoia zijn best doet om uit te groeien tot een waardig en robuuste boom. Een pestvogel in je tuin zou natuurlijk ook een feestje zijn, of een vliegend hert, allemaal dieren waar je als natuurliefhebber toch de kriebels van krijgt op een positieve manier.

De natuur is heel dichtbij, je staat er gewoon middenin

Maar ook een kriebelende groep mieren, een dikke houtduif een stel eksters of een hoornaar nest. Micro en macro vlinders, dag of nacht varianten. Het motto ‘veel plezier in eigen tuin’ heeft me stof doen geven tot nadenken. Heeft me doen beseffen dat de natuur heel dicht om je heen leeft. Dat je er simpel gezegd gewoon middenin staat.

Daarom geniet, geniet vooral van al dat kleine. Het wordt je iedere dag weer gratis aangeboden, ben er dankbaar voor en hou het dicht bij je. De natuur, ook in eigen tuin laat je beseffen dat je op een bewuste manier intens van het leven kunt genieten.

Met veel Liefs,
De Vrolijke Stadsvogeladviseur
Melanie van den IJssel

Afbeelding