2022 is het jaar van de Merel
De merel ontwikkelde zich van schuwe bosvogel naar bekende tuinvogel. Toch is deze zwarte vogel uitgeroepen tot vogel van het jaar 2022. Dit heeft Sovon Vogelonderzoek en Vogelbescherming Nederland bekend gemaakt. Waarom dat de merel nu deze mooie titel met zich meedraagt zegt natuurlijk genoeg over de aantallen die helaas nog steeds achteruitgaan. Alhoewel er in vele tuinen nog steeds en soms steeds meer merels te zien zijn, is het aantal sinds 2016 met 30 procent is afgenomen. Een goede reden om dus stil te staan bij deze bos- en stadsbewoner.
De merel staat niet op de rode lijst, dat wil natuurlijk niets zeggen over zijn populatie. We weten allemaal dat er een heleboel merels zijn dood gegaan aan het Usutu-virus. Gelukkig hebben de sterke varianten dit virus overleeft en zien we ook dat er weer meer merels in onze tuin aanwezig zijn. Ja, het is inderdaad vreemd, want je ziet gelukkig weer steeds meer merels.
De merelpopulatie gaat toch achteruit
Toch gaat zijn populatie achteruit. Maar waar ligt dat dan aan? Daar zijn de geleerden natuurlijk mee bezig en hopen op korte termijn met een duidelijk
antwoord te komen.
Het is een bosvogel maar verkast zich steeds meer naar steden. Maar een vogel zoals een merel eet graag bessen en wormpjes. Mensen met bessenstruiken en een gazon zullen zeker merels in hun tuin zien scharrelen. Maar wat moet een merel met een versteende tuin met hier en daar een bloembak? Daar kan deze vogel zijn voedsel simpelweg niet vinden, dus trekt hij ergens anders naartoe. En geen voedsel betekend uiteindelijk sterfte.
Er zijn natuurlijk meerdere factoren waarom het niet goed gaat met de merel. Maar niet alleen met de merel, er zijn vele andere soorten vogels die pijnlijk genoeg in stand achteruitgaan. In de
natuur vindt men vaak wel een weg, maar soms gaat dat toch ten koste van een leven, en dat is natuurlijk een zure gang van zaken.
De merel is beschermd op grond van de Europese vogelrichtlijn en de Wet Natuurbescherming. Er zijn voor deze soort, de merel, geen Natura 2000 gebieden aangewezen. Maar wat is een Natura 2000 gebied? Nederland kent 162 Natura 2000-gebieden. Dit Natura 2000-netwerk bestaat uit gebieden die zijn aangewezen onder de Vogelrichtlijn en onder de Habitatrichtlijn.
De merel is een beschermde vogel
Beide Europese richtlijnen zijn belangrijke instrumenten om de biodiversiteit in Europa te waarborgen. Alle gebieden zijn geselec-teerd op grond van het voorkomen van soorten en habitattypen. De Staat van Instandhouding is een maat voor de duurzaamheid van een populatie. De werkwijze is ontwikkeld voor gebruik ten behoeve van de Habitatrichtlijn en kent vier punten die worden meegewogen bij een beoordeling: verspreiding, populatie, leefgebied en toekomstperspectief. Alle van nature in Nederland voorkomende soorten zijn Vogelrichtlijn-soort, dus ook de soorten waarvoor geen Natura 2000-gebieden zijn
aangewezen. Meer infor-matie over de Natura 2000 gebieden kun je vinden op de website van Sovon Vogelonderzoek.
Nationale Tuinvogeltelling
Dit weekend op 28, 29 en 30 januari vindt de Nationale Tuinvogeltelling weer plaats. Je kunt het gehele weekend weer vogels tellen in jouw tuin of op het balkon. Hoe dit alles werkt vind je op de website van Vogelbescherming Nederland. Ook zijn er folders beschikbaar bij Servicepunt Maasduinen en in de Minibieb Maasduinen. Op deze folder staat hoe dat je het beste de vogels kunt tellen en je vindt er een vogelkaart, superhandig voor als je misschien twijfelt om welke vogel het gaat. Naast deze leuke vogeltelling heeft Sovon Vogelonderzoek nog een bijzondere telling voortgezet. Namelijk de telling 'Wat eet de Merel?'
Bijzondere telling:
wat eet de merel?
Vanaf 1 januari kun je wekelijks de merels in je tuin tellen en de voedselbronnen waar ze gebruik van maken noteren. Naast bovengenoemde tellingen bestaat er nog een telling, namelijk de jaarrondtelling. Op tuintelling.nl kun je het gehele jaar door waarnemingen doorgeven. Dat gaat nogal breed, van vogels tot insecten en van zoogdieren tot amfibieën.
De Merel is dus uitgeroepen tot vogel van het jaar 2022. Belangrijk? Natuurlijk. Het is heel belangrijk dat we er met zijn alle toch eens over nadenken hoe we onze tuin kunnen indelen en waar we niet alleen onszelf mee verblijden maar ook de vogels en de overige dieren die je tuin bezoeken. Het kan zo eenvoudig zijn. Een bessenstruik doet al wonderen.
Binnenkort hoor je zijn zang, als eerste in de Maasduinen zal hij je als het ware doen ontwaken. Een van mijn eerste columns die ik schreef voor de Maasduinen Courant 'De Merel als wekkerradio', en nu een jaar later gebombardeerd tot vogel van het jaar 2022. Daarom, geef hem dat beetje extra, tel mee en geniet vooral van zijn vrolijke zang. Want als de merel zijn lied laat horen zal de lente niet lang op zich laten wachten.
Met veel liefs,
De vrolijke Stadsvogeladviseur
Melanie van den IJssel