Een haas op de uitkijk voor een leuke partner
Een haas op de uitkijk voor een leuke partner Foto: Melanie van den IJssel

Rammelende hazen

Het is een waar schouwspel, een fantastisch mooi gezicht om deze grote hazen het hof te zien maken. Deze nachtdieren zijn de afgelopen weken bezig om een geschikte partner te vinden en dat doen ze in deze tijd ook vaak overdag. De paringstijd heet hij hazen de rammeltijd. Groepjes mannenhazen, ‘rammen’ komen op de ‘moerhazen’, vrouwtjes af. Als een groepje rammen op een moerhaas afkomen kan het er behoorlijk heftig aan toe gaan. De rammen staan vaak op hun achterpoten en delen daarbij flinke klappen en schoppen uit.


De rammeltijd begint eigenlijk al in december en januari, maar heeft een piek zo rond februari en april. Deze periode eindigt zo ergens tussen juli en september. Een moerhaas heeft in de rammeltijd een cyclus van zes weken, waarin ze slechts op één dag enkele uren ontvankelijk is.

De haas krijgt het niet voor niets en moet er wel wat voor doen

Een ram moet er wel wat voor doen om met een moerhaas te paren. Het stoerste mannetje maakt vaak als eerste kennis met de moer. Hij snuffelt eerst aan haar neus waardoor er geurstoffen worden vrijkomen. Als de

ram zijn strijd heeft doorstaan krijgt een haas wel tot drie soms vier worpen per jaar. De draagtijd bedraagt 41 tot 44 dagen. Er worden twee tot vijf jongen geboren. In een leger - zo wordt het nest van een haas genoemd - dat zich onder hoog gras bevindt. De jonge haasjes kunnen zich direct tot enkele uren na de worp zelfstandig voortbewegen. Ze worden met geopende oogjes en grijsbruine vacht geboren. En wegen bij hun geboorte tussen de 90 en 150 gram. Pasgeboren haasjes zijn geheel geurloos, zodat roofdieren als vossen ze niet kunnen ontdekken. Na drie dagen zoekt ieder jong zijn eigen ondiepe legertje waar hij zich de gehele dag in

verbergt. Enkel de moeder zorgt voor de jongen, maar vaak laat ze haar nest een hele poos alleen. Dat doet ze instinctief omdat ze op die manier haar eigen geur niet overbrengt op haar jongen. Het kroost worden gedurende 23 dagen gezoogd.

Vele dieren maar ook de mensen maken jacht op de haas

Er zijn natuurlijk vele dieren die jagen op de haas. Zoals de vos, roofvogels zoals buizerds en uilen, marterachtigen en natuurlijk de wolf. Die als enige een volwassen haas kan vangen. De haas is helaas ook een echt jachtdier er wordt al vanaf de prehistorie

op gejaagd. Hij wordt ook als schadelijk bestempeld omdat hij vaak schade aanricht aan gewassen. De haas heeft ook vele legendes en staat vaak in beeld in het bijgeloof. Als je hem op een vroege ochtend in mei zou zien. Zou dat ongeluk geven. Maar er is gelukkig een bezweringsritueel om te voorkomen dat het echt mis zou gaan. Men moet over de schouder spugen en wat speciale woordjes opnoemen. De haas heeft ook vele mooie hoofdrollen, zo kennen we natuurlijk de fabel van de haas en de schildpad, de haas uit Alice in Wonderland en de meest bekende is natuurlijk ‘de paashaas’. Die ieder jaar opnieuw gekleurde eitjes

verstopt op de meest bizarre plekjes. Ook heeft de haas vele spreekwoorden op zijn naam staan. Als een haas ervandoor gaan, angsthaas, mijn naam is haas, het hazenpad kiezen en men kan nooit weten hoe een koe een haas vangt. In het buitenland kennen we de uitdrukking 'as mad as a hare in march', zo gek als een haas in maart. Deze uitdrukking wordt vaak in de Noordelijke delen van Europa gebruikt.

Een echte vegetariër met een groot menu

De haas is een vegetariër met een uitgebreid buffet. Hij peuzelt graag van grassen, kruiden en is dol op paardenbloemen. Maar ook op knoppen, twijgen, wortels en boomschors. Landbouwgewassen zoals bieten, koolplanten en wortelen doen het ook goed. Daarnaast eet hij bessen en zelfs paddenstoelen.

De haas, een bijzonder zoogdier die men regelmatig kan waarnemen. De rammeltijd is nog in volle gang en als je in de vroege morgen of wat later op de dag de weilanden en de bosranden in de gaten houdt is de kans groot dat je een groepje rammelaars in de weer ziet.

Een van de bewoners van De Maasduinen

Ook is de haas een bewoner van de Maasduinen. Het is dan wel een nachtdier maar zo nu en dan kun je ze tegenkomen op vroege ochtenden waar ze letterlijk over de weg waggelen. Ze lijken op bezopen katten, en als ze je in de gaten krijgen verschuilen ze zich in een hoog stukje gras met hun oren plan naar achteren. Laat ze lekker zitten en laat ze vervolgens hun weg vervolgen.

Geniet van de rammeltijd en geniet van al dat kleine jonge grut. De dierenwereld explodeert, waarbij al haar jongelingen de wereld gaan verkennen. En laten we het eens samen doen, laten we ons voor deze keer eens meevoeren door de schoonheid van de natuur.


Met veel Liefs,
De vrolijke stadsvogeladviseur
Melanie van den IJssel